Antwerpen-Belgrado

De fysieke lockdown houdt internationale contacten en vriendschappen natuurlijk niet tegen. Zo ook die tussen Sven Peeters, schrijver en blogger over de Balkan in Antwerpen, en Jelica Novakovíc, hoogleraar Neerlandistiek in Belgrado. Beiden besloten om hun corona-ervaringen en observaties te combineren met de berichtgeving over het virus in de nationale en internationale pers. In hun gezamenlijk boek met als werktitel ‘Toen vloog de vleermuis over de soep’ reflecteren ze over wat het coronavirus lokaal en in Europa teweeg brengt.

 

Jelica Novakovíc vanuit café Idiot in Belgrado:

 

Belgrado, begin augustus

 

Ik heb een heuse afkeer ontwikkeld van virtualiteit maar aangezien het heimwee naar een goed gesprek met jou intussen zwaar begint te wegen, wil ik toch virtueel met je afspreken in een van onze lievelingscafés. Om precies te zijn in twee. Want terwijl ik op je Skype-oproep wacht in café Idiot, grenzend aan de Botanische tuin van Belgrado, nader jij café De Klok tegenover de zij-ingang van het Antwerps Centraal Station. Het zijn twee tamelijk verschillende etablissementen met uiteenlopend publiek, maar allebei even dierbaar. We hebben op beide plekken uren samen doorgebracht en menig glas gedronken.

 

Het terras van Idiot is ook deze warme zomeravond helemaal vol. Of er nou echt voldoende afstand is tussen de tafeltjes betwijfel ik. En niemand behalve de serveerster draagt een mondmasker. De sfeer is vrij ontspannen, er zitten overwegend jongere mensen, sommigen woonachtig in het buitenland maar nu tijdelijk werkloos en teruggekeerd naar moeders kookpot. Hier en daar worden vergelijkingen gemaakt tussen maatregelen die overal onlogische trekken vertonen: hoe is het mogelijk dat vliegen in propvolle vliegtuigen mag en in de opera zitten niet?! Hier en daar worden herinneringen opgehaald aan verleden zomer toen ze allemaal ergens exotisch met vakantie waren: hoe komt het dat Russen ook zonder coronatest naar Montenegro mogen en wij Serviërs (die grotendeels daarvandaan komen) niet eens met een negatieve test?!  Hier en daar wordt de hele corona-crisis afgezwaaid met een cynische verwijzing naar G12, de machthebbers van deze aardbol. Er gebeurt immers niets op deze wereld zonder dat zij hun vingers in de pap hebben, toch?!

 

Nog enkele minuten en ik zal het bekende Skypegeluid horen. Ondertussen nadert een jonge man met opvallend overgewicht. Ik moet meteen aan de besmettingsontvankelijkheid van obesitas-lijders denken en probeer met mijn stoel achteruit te schuiven en mijn adem ietwat in te houden. Plots hoor ik iemand woedend schreeuwen en een fiets tegen de grond smijten: „Je kunt hier als voetganger niet meer passeren door jullie nietsnutten! Krijg de colère jullie allemaal!“ Deze woedeaanval getuigt eerder van opgekropte lock-down-frustratie dan van ongenoegen over de smalle wandelstrook tussen tafeltjes en gevel. Misschien zou de verwensing wel ge-update moeten worden: „Krijg de corona!“

 

„Hey, Sven…!“

 

 

Sven Peeters vanuit café De Klok in Antwerpen:

 

Antwerpen, begin augustus

 

Op het terras van café De Klok is de temperatuur perfect zo rond 21u ’s avonds wanneer de felste hitte haar bed opmaakt. Maar van drukte geen spoor. Nu mijn stad het donkerroodste besmettingscentrum van Europa is, zijn sommige mensen bang om buiten te komen. Anderen hebben geen zin in dat coronagedoe met registreren op café, voortdurend opletten of niemand te dichtbij komt, mondmasker op en af, de ontsmettingsgels die niet overal zo welriekend zijn: uitgaan in de stad is niet altijd even ontspannend. Of het komt gewoon door de extreme warmte.

 

Maar de horeca heeft zich van zijn creatiefste kant getoond. En het bier smaakt als vanouds! In De Klok uit de corona-architectuur zich in meer tafeltjes buiten op straat (dankzij een geste van de stad) en plexi-schermen die het interieur in compartimenten hebben verdeeld. Als er niet kan worden geanderhalvemeterd, dan moet men van elkaar worden afgeschermd, met mondmaskers, met gezichtsschilden of met een reuzenscherm ertussen. Ik zag ook van die mobiele exemplaren in café Den Engel.

 

Ik rommel in mijn draagtasje op zoek naar mijn telefoon. Ik wil zo dadelijk even met je praten, Jelica. Mijn standaarduitrusting voor een bezoek aan de stad – portefeuille, telefoon, pen, notitieboekje – raakte sinds maart ook enigszins ‘gecoroniseerd’. Ik heb nu ook steeds twee mondmaskers, een desinfecterende handgel en papieren zakdoekjes bij.

 

Ondertussen gaat het hier buiten aan de tafeltjes eventjes over iets anders dan het virus want dat besmettelijke gespreksonderwerp is altijd en overal aanwezig. Ik luister naar coronagekeuvel in de rij voor de bakker die soms zo lang is dat ze districtsgrenzen lijkt te overschrijden. Ik hoor het in de gesprekken van collega-zwemmers in Boekenbergpark. Het is ons tafelonderwerp (“maar papa, wie wil er nu nog een boek lezen over corona?”). Het gaat viraal op de sociale media, waar iedereen er zijn eigen mening over heeft, van ontkenning tot trauma.

 

Ik werp een laatste blik in mijn notitieboekje – “de zeer creatieve omgang van mensen met hun mondmasker weerspiegelt de coronapolitiek in dit land: schots en scheef, vaak pro forma en bij momenten ronduit komisch” –, ik ontsmet mijn handen, neem mijn telefoon en wacht op je stem. Gesprekken op afstand: we doen het helemaal coronaproof!